فرماندهی رومیان را ژولیان (فلاویوس کلودیوس ژولیانوس) امپراتور روم شخصا برعهده داشت. مارسه لیوس مورخ یونانی (متولد 330 و متوفی در 391 میلادی) که بهعنوان یک افسر ارتش روم ناظر صحنههای این جنگ بود شرح نبرد، علل و نتایج آن را برنگاشته است. به نوشته وی، میدان این جنگ شش فرسنگی (36 کیلومتری) شمال تیسفون بود. شاپور دوم شاه وقت ایران در پایتخت نبود.
وی برای سرکوب کردن باقیمانده طوایف «هون» به آن سوی فرارود (آسیای میانه) رفته بود. شاپور قبلا دوبار دست به حمله نظامی به قلمرو کنستانتین دوم زده و دست رومیان را از مناطق متعدد در آسیای غربی کوتاه کرده بود.
بپاخیزی «دیودستیان» در آذربایجان برای تامین تمامیت ایران
اواخر ماه می سال 879 میلادی «ابوالساج دیودست» آذربایجان را از حاکمیت خلیفه عباسی وقت (المعتمد) خارج ساخت و احیای استقلال ایران را از اینجا آغاز کرد. این تلاش همزمان با مساعی صفاریان در جنوب شرقی و جنوب، سامانیان در خراسان بزرگ و دیگران در مازندران، گیلان و برخی از نواحی مرکزی ایران بود. تلاش میهندوستانه «دیودستیان» بیش از نیم قرن طول کشید و در تضعیف عباسیان مؤثر واقع شد.
محمد افشین پسر ابوالساج مناطق دیگری از جمله ارمنستان را آزاد کرد و ابوالقاسم دیودستی برادر او با ایجاد سپاه فدائیان ایران (طبق نوشته برخی مورخان «سپاه فداکاران») موفق به آزاد کردن ابهر، زنجان، قزوین و ری شد و فرمانداران خلیفه عباسی و ماموران جمعآوری مالیات وابسته به او را از این مناطق بیرون راند و... . مورخان فرنگ (اروپا)، سال آزادسازی «ری» به دست ابوالقاسم دیودستی را 902 میلادی ذکر کردهاند.
روزی که اسقف کلیسا دستور داد ژاندارک را آتش بزنند!
یک اسقف فرانسوی متحد انگلستان سیام ماه می سال 1431 ژاندارک ـ دختر ارلئان ـ که فرانسویان مایوس و افسرده را در جنگ با انگلیسیها به پیروزی رسانید به جرم جادوگری آتش زد. ژاندارک سوم ژانویه همین سال برای مجازات شدن به این اسقف (کشیش بزرگ) سپرده شده بود که به دستور این کشیش، محاکمه کلیسایی شد و به جرم جادوگری و پوشیدن لباس مردانه محکوم به اعدام شد و در یک بازار باز و بدون سقف در برابرچشم مردم آتش زده شد.
ژاندارک هنگام آتش زده شدن 19 ساله بود. تحت فشار افکار عمومی، سران کلیسای کاتولیک فرانسه 25 سال پس از مرگ ژاندارک، از وی اعاده حیثیت کردند که بعدا عنوان قهرمانی فرانسه را نیز به دست آورد و پاپ در سال 1920 (489 سال پس از آتش زده شدن!) او را تقدیس کرد.
مصدق در هلند و اظهارات چرچیل به این مناسبت
در این روز در سال 1331 خورشیدی، دکتر مصدق برای دفاع از حق ایران در دیوان داوری لاهه در هلند بهسر میبرد. وی هشتم خرداد وارد هلند شده بود. چرچیل نخستوزیر وقت انگلستان در همین روز در پارلمان این کشور گفت که ما اینک در برابر 2مخالف (مبارز) قرار داریم: مصدق و مائو. هر دو نسبت به کارهایی که میکنند تعصب دارند و همین تعصب به لجبازی و یکدندگی آنان منجر شده و به « مذاکره» فرصت نمیدهد. مائو برای حمله به نیروهای غرب در کره بیش از یک میلیون داوطلب به مرز فرستاده و مصدق به هلند رفته است تا با نطق و مصاحبه حملات تازهای به ما کند. زیان عمومی این مبارزه لفظی کمتر از حمله سیل آسای قریبالوقوع داوطلبان مائو نیست و....